Wat is slaapapneu?
Slaapapneu is een slaapstoornis waarbij de ademhaling herhaaldelijk stopt tijdens de slaap. Dit kunnen ademstops zijn van 10 à 30 seconden, waarna je wakker wordt door een schok. Met deze schok waarschuwt het lichaam voor een gebrek aan zuurstof. Bij iedereen komt het weleens voor dat de luchtwegen een tijdje worden afgesloten, de keelspieren zich opspannen en vervolgens met een snurkend geluid weer openen. Dit wordt pas problematisch wanneer de apneus zich vaker dan 5 keer per uur voordoen.
Welke soorten slaapapneu zijn er?
We onderscheiden twee soorten slaapapneu, namelijk obstructieve en centraal slaapapneu.
- In het geval van obstructieve slaapapneu verslappen de spieren in de keelholte tijdens de slaap. Dit zorgt ervoor dat de luchtwegen worden afgesloten en de ademhaling stopt. Is de ademhaling langer dan 10 seconden belemmerd? Dan spreken we over obstructieve apneu (volledige keelafsluiting) of hypopneu (gedeeltelijke keelafsluiting).
- Een andere vorm is centraal slaapapneu, maar komt relatief weinig voor. In dit geval stopt de ademhaling door het gebrek aan prikkels naar de ademspieren vanuit de hersenen. Er vindt geen luchtverplaatsing meer plaats en men kan bijgevolg niet meer ademen.
Oorzaken
Slaapapneu kent verschillende oorzaken. Deze zijn te vinden bij roken, longafwijkingen, een te kleine keel, slappe keelwand, vergrote amandelen, vernauwd gehemelte, een te korte onderkaak, chronisch hart- of nierfalen, overgewicht en erfelijke factoren.
Symptomen van slaapapneu
In eerste instantie kunnen er zich zeer vage klachten manifesteren die geleidelijk aan evolueren naar ernstigere symptomen van slaapapneu, zoals:
- Ademstops van 10 à 30 seconden
- Snurken
- Snel vermoeid zijn
- Prikkelbaarheid en karakterveranderingen
- Seksuele problemen
- Slaperigheid overdag
- Hoofdpijn ’s ochtends
- ’s Nachts veelvuldig opstaan om te plassen
- Concentratieproblemen
- Geheugenstoornissen
- Hoge bloeddruk
- Hartkloppingen
- Hartritmestoornissen
Slaaponderzoek
Om de patiënt een geschikte behandeling voor te stellen, is bij een vermoeden van slaapapneu een correcte diagnose van groot belang. Maar hoe verloopt zo’n slaaponderzoek precies?
Bij een slaaponderzoek bevestigt de verpleegkundige een meettoestel op de borst van de patiënt en kleeft elektroden op het gezicht en het hoofd. Deze elektroden meten de aanwezige hersenactiviteit en registeren alle nodige gegevens. De ademhaling door de mond en neus wordt gecontroleerd a.d.h.v. een neusbrilletje. Dit gaat na wanneer en hoelang men precies stopt met ademhalen. Sensoren op de borstkas volgen de hartslag op.
Eens alle apparaten zijn geïnstalleerd, mag de patiënt zich ontspannen en op het gewone uur gaan slapen. Gedurende de nacht worden de geregistreerde gegevens via monitorschermen door de aanwezige verpleegkundigen opgevolgd. De wekker mag ook hier op het gewone uur worden gezet. Eens de patiënt ontwaakt, worden alle elektroden opnieuw verwijderen en mag men het ziekenhuis verlaten. De arts bezorgt je binnen de twee weken een diagnose.
Behandelingen
Steeds afgestemd op de specifieke situatie van de patiënt kan slaapapneu op verschillende manieren worden behandeld.
Aanpassen van de levensstijl
Bepaalde vormen van slaapapneu kunnen worden behandeld door voldoende lichaamsbeweging en sport, stoppen met roken, beperken van alcoholgebruik en slapen op de zij (positietherapie).
CPAP-behandeling (continuous positive airway pressure)
Bij deze doeltreffende therapie draagt de patiënt ’s nachts een masker of slaapapneu apparaat. Hiermee kan men normaal ademhalen, maar het apparaat zorgt voor een continue positieve druk in de luchtwegen om zo de mond- en keelholte open te houden.
Beugel
Bij milde vormen van deze ziekte kan een op maat gemaakte beugel een oplossing bieden. Deze zorgt voor een verbeterde doorgang van de luchtwegen waardoor de zuurstofopname gegarandeerd blijft.
Operatie
In bepaalde situaties is het een operatie om de doorgang van de luchtweg te verbeteren aangewezen.